Rom 9 | WSK | STEP | Ani den nunguning balsam, ani aga kariimet Israel alo nogo ko angamang ninguru batagoso. Ani Kristus ko ura kari se me kawelasam. Se Korang Bur betela angamang ningi aga manarso mu ani den nunguning baluwasam maso.

Romans 9

Paul ko gue suwan Israel alo nogo ko gomang batagam

1 Ani den nunguning balsam, ani aga kariimet Israel alo nogo ko angamang ninguru batagoso. Ani Kristus ko ura kari se me kawelasam. Se Korang Bur betela angamang ningi aga manarso mu ani den nunguning baluwasam maso. 2 Aninga angamang motam ningi angamang bataga niara imi tom suen biya aniso. 3 Ani Israel kariimet Kristus ko nongomang ningi nunguning aruk se Kaem nunga giokko ko angamang tawun biya aniso. Nuna aga launuria, aga gue suwan. Se ani Kristus bita taik ale sarenga namirik se nuna te yawarakala bagomonko mu ani am butata bitirikko. Bare mu me nunga sangukko.

4 Girakala Kaem Israel kariimet nunga giam ale nunga balam noko kuriang mam, ale ko sokel se ko nikitang wetang te nunga kausam. Ale den (aora) bibiya arungu kaolam, ale Law Den mu nungaram. Nu temple ko munan mu agotala nungaram, ale nunga sangukko ko den ningo nunga maonam. 5 Nononga taleng girigir alo mu add kari bibiya?) Abraham ariwiri. Nononga gue te tai Kristus kari ko aratam, nu Kaem nunguning, mel suen biya ko Kari Biya. Se ana tom suen biya nup patawu se laganakko. Nunguning. ^{▼▼Rom 9:5 Jesus: John 1:1; Heb 1:8. Bala bo mu iwita: “Nononga gue te Kristus kari ko aratam. Se ana Kaem, mel suen biya bitarso, wore tom suen biya ko nup patawu se laganakko. Nunguning.”}

Kaem kota ko ikia te kariimet noko ma nunga balso ale nunga giso

6 Bare Kaem ko den Israel alo nunga maonam mu ko nunguning me aratam iwita ma me balsam. Mu awuk, Israel kariimet ningi saki la Israel kariimet nunguning. 7 Nuna kariimet Abraham ko gue te arataman mu saki la Abraham ko kuriang nunguning. Mu awuk, Abraham ko kuriang ilagala, Ishmael se Isaac, bare Kaem iwita Abraham maonam, “Isaac te asele ka taleng girigir mu aratomonko,” mam. 8 Mu ko ikia iwita: Kuriang Abraham ko gue te arataman mu Kaem saki la noko kuriang ko nunga balukko. Abraham Kaem ko den balam mu ko gomang ningi nunguning aram se Isaac aratam. Se kariimet Abraham turan (Kaem ko den ko) nongomang ningi nunguning umutang la Abraham ko taleng girigir nunguning, umutang la Kaem ko kuriang.

/ Suggestion: Se kariimet (Abraham turan) Kaem ko den te, nongomang ningi nunguning te Kaem ko kuriang ko aratasan umutang la Abraham ko taleng girigir nunguning.

9 Kaem ko den Abraham ilak kaolam mu iwita: “Tom ani agata balem mu te diram pelerik tairik se ka imet Sarah kuriang bo iluwokko.” ^{▼▼Rom 9:6-9 Isaac se Ishmael: Gen 18:10,14; 21:12. Israel kariimet nunguning: Rom 2:28; Gal 4:23. Nangamang ningi nunguning alo: Rom 4:13,16,20-21.}

10 Bare mu la mena. Rebecca ko kuriang ilagala nunga nonet suwanta, anananga girigir Isaac. 11 Se nu kuriang singisik umutang nunga iluwokko negawaram se Kaem nu maonam, “Kuriang laun mu kuriang uria mu ko ura dungan kari bagurukko,” mam. Kuriang me bilangakasan, ale munan bo ningo agi memek agi me bitakasan la, Kaem giram uwutata balam. Ale te nanga kausam, nu kariimet nunga balso, mu noko gomang giram aniram wore te nunga balso, mu nunga betera kaora ko koma me te nunga balso. 13 Kaem ko batoga bo te balso iwitata, “Ani Jacob ko kuerem, bare ani Esau ko me kuerem.” ^{▼▼Rom 9:10-13 Jacob se Esau: Gen 25:21-34; Malachi 1:2-3.}

14 Se mu ko ana awuk balnak? Kaem ko munan diram mena manak e? Mena. Mu noko munan diram. 15 Kaem Moses maonam,

“Awiriya ani angamang tuekko mu am tuekko,
awiriya ani sangikko mu am sangikko.” ^{▼▼Rom 9:15-16 Exodus 33:19. Kaem kari gomang tuso ale noko ma balso: Eph 2:8.}
16 Buta se Kaem kari awiriya noko ma balso, mu kari mu ko ura te mena, ko gomang te mena tala. Mu Kaem kota kari mu gomang tuso ale noko ma balso.

17 Kaem ko batoga te Pharaoh iwita maonam, “Ani ni kari biya ko ka beterem, mu ni te aninga sokel wetang te bitirik se ali lilim la aringimon ikimon ale aga aip balmonko.” 18 Buta se, Kaem awiriya gomang tuokko, mu am tuso, ale aking awiriya ko gomang, ko ikia kalo tuokko, mu am butata beteso. ^{▼▼Rom 9:17-18 Exodus 9:16. Pharaoh ko gomang aora biya.}

19 Bare ni mu ko kamin yeneso e? Ale iwita aga manaruko gemang aniso agila? “Buta mu awuk se Kaem kariimet memek betesan mu ining nungarso? Mu noko ikia beteso mu kari bo ta menawurokko me terong!” ma iwita aga manaruko gemang aniso e?

20 Bare kari, ni awuk nunguningkiri wore Kaem ilak den tagirko? Agi kani saramin mu kari nu nungam mu iwita isok i? “Ni anape ko ani iwita aga nungem a?” ma baluk i? Mena. ^{▼▼Rom 9:20-21 Kani saramin ko den: Isa 29:16; 45:9; Jer 18:6.} 21 Mu kari kani nungurso wore ko mel. Nu ali gege suwanta wore te kani duap ilagala am nungokko, bo ura ningo nuam ko, se bo ura yam ko.

22 Kaem aguwaya bitirukko mu noko mel. Nu ko gomang magara wetang te bitiruk se kariimet ko sokel aringimonko sinar ago bagoso.

Bare (mu iwita agila:) nu kariimet saki nogo ko gomang magoso se ikup memek tamonko bagasan mu kam maiya biya am iki karo nungaruwoso. 23 Mu awuk, nu ko nikitang biya wetang te bitiruk se saki alo, maingkala nunga balam, ale mam, gomang nungaruk ale ko marak yawara nikitang ago mu nungarukko nunga balam se bagasan, mu ko nikitang biya mu aringimonko.

24 Se mu ana nangata! Nu nanga auram, bare Juda alo nunga ningi la mena, sor saki ko kariimet agotala. 25 Nu prophet Hosea ko batoga te iwita balam:

“Kariimet aninga kariimet ko me bagakasan,
bare ani nunga balik aninga kariimet maikko.
Nuna aninga angamang motam mena,
bare ani nunga balik nuna aninga angamang motam maikko.
26 Ale ani kuwim te nunga manem, nina aninga kariimet mena maem,
mu kuwim umutang te tala ani nunga balik, ‘Kaem marak bagoso wore ko kuriang,’ ma nunga balikko. ” ^{▼▼Rom 9:25-29 Hosea 2:23; 1:10; Isa 10:22-23; 1:9.}
27 Se prophet Isaiah Israel nunga iwita airam balam:

“Israel kariimet paguk ale langi saun aniso iwita aratomonko,
bare Kaem nunga ningi kariimet motam katirta nunga giokko.
28 Mu Kari Biya ko tutera ura mu sail te, se tairatela,
ali lilim la te bita sapurukko.”
29 Girakala Isaiah iwita balam:

“Kaem Sokel Karogo anananga kariimet sang me gomang nungaram ale mu,
ana aitak Sodom Gomorrah nunga iwita mena sapaman ale.
Bare nu kariimet sang gomang nungaram ale nunga saongam.”

Israel alo nongomang ningi me nunguning akaso

30 Buta se ana awuk balnak? Mu ana iwita balnakko: Sor saki ko kariimet mu Kaem koma te kariimet ningo diram ko aratomonko ikia bo nongote mena, bare nunga nongomang ningi nunguning te kariimet ningo diram ko arataman. 31 Bare Israel alo Kaem koma te kariimet ningo diram ko aratomonko Law Den karo tumonko ninguru ko sail tagikasan, bare kariimet ningo diram ko me arataman. 32 Mu awuk se? Mu iwita: nuna nongomang ningi nunguning me te namakasan, nuna nongota nunga sail te kariimet ningo diram ko aratomonko negakasan. Buta se nuna manga nosowek atumokko mu te nosowek atumuman ale dagulaman. Batoga te aniso iwitata:

“Arigalko! Ani manga kariimet nosowek te atumumonko mu Zion bitawasam,
manga aora nuna te dagulomonkowo.
Bare awiriya noko nongomang ningi nunguning aruk, mu me dolomonko.” ^{▼▼Rom 9:32-33 Isaiah 8:14; 28:16. Manga umutang Jesus: Mat 21:42; 1 Peter 2:6,8.}
33